ทรัพยากรแร่ธาตุ

ทรัพยากรแร่ธาตุ

                แร่ธาตุ คือ ธาตุแท้ หรือสารบริสุทธิ์ที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ โดยมีส่วนประกอบทางเคมีและมีรูปผลึกที่แน่นอน จัดเป็นทรัพยากรธรรมชาติประเภทหนึ่งที่มีความสำคัญต่อมนุษย์มาตั้งแต่สมัยโบราณ

ชนิดของแร่ธาตุ เราสามารถแบ่งแร่ออกเป็น 3 ชนิด คือ แร่โลหะ แร่อโลหะ และแร่เชื้อเพลิง

 1)  แร่โลหะคือ แร่ที่นำมาถลุงก่อน แล้วจึงนำไปใช้ประโยชน์ แร่โลหะที่สำคัญ ได้แก่

                (1) ดีบุก เป็นแร่ที่อยู่ในหินแข็งจำพวกหินแกรนิต มีลักษณะเป็นผลึกแต่อาจเป็นก้อนผิวเป็น เส้นๆ คล้ายไม้ ถ้าบริสุทธิ์จะมีสีคล้ายน้ำผึ้ง ถ้าไม่บริสุทธิ์จะมีสีน้ำตาลหรือดำ นิยมนำมาทำโลหะผสม ทำภาชนะจำพวกปีบ กระป๋อง นำมาใช้เคลือบหรือชุบแผ่นเหล็ก ทำโลหะบัดกรี ทำเป็นแผ่นสำหรับห่ออาหาร บุหรี่

             (2) วุลแฟรม มีลักษณะเป็นแผ่นหรือแท่งมีสีน้ำตาลแก่หรือดำ เมื่อถลุงแล้วเรียกว่า “ทังสเตน”มีคุณสมบัติทนความร้อนได้ดีจึงนิยมนำมาทำไส้หลอดไฟฟ้า ทำเครื่องเจาะ ตัดและกลึงโลหะ

              (3) เหล็ก มีสีน้ำตาลปนแดงหรือสีดำ มีความมันวาวแบบโลหะ เป็นแร่ที่มีความสำคัญมากที่สุด นิยมใช้ในการก่อสร้าง ทำเครื่องมือ เครื่องจักรกลต่างๆ และอาวุธ

              (4) ตะกั่ว มีลักษณะเป็นเกล็ด เม็ด บางทีเป็นผลึกรูปลูกเต๋า มีสีเทาแก่ออกดำ นิยมนำมาทำลูกกระสุนปืน ทำตัวพิมพ์ ทำโลหะบัดกรี แบตเตอรี่รถยนต์ เป็นต้น

              (5) ทองแดง  มีลักษณะเป็นของแข็งสีแดง เนื้ออ่อนบุให้เป็นแผ่นยางและรีดเป็นเส้นลวดได้ง่ายเราใช้ทองแดงมากเป็นอันดับสองรองจากเหล็ก โดยใช้ทำอุปกรณ์ไฟฟ้า เครื่องมือเครื่องใช้ ต่างๆ

2) แร่อโลหะ คือ แร่ที่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้โดยไม่ต้องถลุงแร่อโลหะที่สำคัญได้แก่

                (1) ยิปซัม เป็นแร่ที่เกิดขึ้นเป็นชั้นหนา ลักษณะคล้ายหินปูน มีสีขาว ใช้ทำปูนซีเมนต์ ปูนปลาสเตอร์ ชอล์ก

                (2) เกลือแกง มี 2 ชนิด คือเกลือสินเธาว์ หรือเกลือหิน ซึ่งเป็นเกลือที่ได้จากดินเค็มและเกลือสมุทรซึ่งได้จากน้ำทะเล

                (3) แร่รัตนชาติ ได้แก่ พวกพลอยต่างๆ ส่วนมากจะพบในลานดินที่เกิดจากการผุพังของหินบะซอลต์

3)  แร่เชื้อเพลิง   คือ แร่ที่ใช้เป็นพลังงานเชื้อเพลิง แร่เชื้อเพลิงที่สำคัญ ได้แก่ ลิกไนต์ น้ำมัน และก๊าซธรรมชาติ

ประโยชน์ของแร่ธาตุ

1)  ใช้ในกิจการอุตสาหกรรม

 2)  ใช้ทำเครื่องใช้ เครื่องประดับต่างๆ

 3)  ใช้ในการก่อสร้างอาคารบ้านเรือน

 4)  ใช้เป็นเชื้อเพลิงให้ความร้อนและพลังงานตลอดจนนำมาสร้างเป็นเครื่องอำนวยความสะดวกต่างๆ

แนวทางการอนุรักษ์แร่ธาตุ

 1) ขุดแร่มาใช้เมื่อมีโอกาสเหมาะสม

 2) หาวิธีใช้แร่ให้มีประสิทธิภาพและได้ผลคุ้มค่ามากที่สุด

3) ใช้แร่อย่างประหยัด

4) ใช้วัสดุหรือสิ่งอื่นแทนสิ่งที่จะต้องทำจากแร่ธาตุ

5) นำทรัพยากรแร่กลับมาใช้ใหม่ เช่น นำเศษเหล็ก เศษอลูมิเนียม เอามาหลอมใช้ใหม่ เป็นต้น

ทรัพยากรแร่ธาตุในท้องถิ่นต่างๆ

ภาคเหนือ  มีแร่ธาตุอุดมสมบูรณ์ แร่ธาตุที่สำคัญ คือ

-  ถ่านหินลิกไนต์ พบที่ อ. แม่เมาะ จ.ลำปาง อ.ลี้ จ.ลำพูน

-  น้ำมันปิโตรเลียม พบที่ อ.ฝาง จ. เชียงใหม่

-  หินน้ำมัน พบที่ อ.ลี้ จ.ลำพูน

 -ดินขาว พบที่ อ. แจ้ห่ม จ. ลำปาง

-  ฟลูออไรต์ พบที่ จ.เชียงใหม่   เชียงราย   แม่ฮ่องสอน

-  ดีบุก พบที่ จ. แม่ฮ่องสอน เชียงราย ลำปาง

ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีแร่ธาตุ ไม่มากนัก แร่ธาตุที่สำคัญ คือ

-  แบไรต์  พบที่ จ.เลย อุดรธานี

-  เกลือหิน พบที่ จ. นครราชสีมา

-  ก๊าซธรรมชาติ พบที่ จ. ขอนแก่น

ภาคกลาง มีแร่ธาตุไม่มากนัก แร่ธาตุที่สำคัญ คือ

-  ยิปซัม พบที่ จ. นครสวรรค์ พิจิตร

-  น้ำมันปิโตรเลียม พบที่ จ. กำแพงเพชร

-  ดีบุก  พบที่ จ. สุโขทัย

-  เหล็ก  พบที่ จ. ลพบุรี

ภาคตะวันออก แร่ธาตุที่มีค่าทางเศรษฐกิจที่สำคัญ คือ

-  รัตนชาติ  พบที่ จ.จันทบุรี ตราด

-  ทรายแก้ว พบที่ จ. ระยอง

-  แร่เหล็ก พบที่ จ. ระยอง ชลบุรี

ภาคตะวันตก แร่ธาตุที่สำคัญคือ

-   สังกะสี   พบที่   จ.ตาก

-   เหล็ก   พบที่   จ.กาญจนบุรี

-   รัตนชาติ  พบที่  อ.บ่อพลอย   จ.กาญจนบุรี

-   หินน้ำมัน  พบที่   จ.ตาก

-    ดีบุก  พบที่  จ.กาญจนบุรี ประจวบคีรีขันธ์

ภาคใต้ มีแร่ธาตุอุดมสมบูรณ์ แร่ธาตุที่สำคัญคือ

-   ดีบุก  พบที่ จ.พังงา ภูเก็ต ระนอง

-   ยิปซัม  พบที่ จ.สุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช

-   ทรายแก้ว  พบที่ จ.สงขลา

-   แหล่งน้ำมันและก๊าซธรรมชาติ พบที่อ่าวไทยบริเวณนอกชายฝั่ง    จ.สุราษฎร์ธานี สงขลา นครศรีธรรมราช

ประเภทของแร่ธาตุ

แร่ธาตุเป็นทรัพยากรที่มนุษย์ นำมาใช้ประโยชน์มากมาย แบ่งเป็น 3 ประเภท คือ

                1. แร่โลหะ เป็นแร่ที่มีความเหนียว เป็นตัวทนความร้อน และไฟฟ้าได้ดีหลอมตัวได้ และมีความทึบแสง ได้แก่ แร่ดีบุก เหล็ก แมงกานีส ทองแดง ตะกั่ว อลูมิเนียม แมกนีเซียม ทองคำ เงิน วุลแฟรม ฯลฯ

                2. แร่อโลหะ เป็นแร่ที่ไม่เป็นตัวนำความร้อนมีลักษณะโปร่งแสง เปราะแตกหักง่าย ได้แก่ ฟลูออไรท์ ฟอสเฟส หิน ทราย เกลือ กำมะถัน โปแตสเซียม แคลเซียม ดินขาว ฯลฯ

                3. แร่พลังงาน หรือแร่เชื้อเพลิงเป็นแร่ที่สำคัญถูกนำมาใช้มากเกิดจากซากสิ่งมีชีวิตในอดีต ได้แก่ ถ่านหิน น้ำมันดิบ ก๊าซธรรมชาติ

ปัญหาทรัพยากรแร่ธาตุ

                1. ปัญหาสิ่งแวดล้อมบริเวณที่ทำเหมืองแร่แล้วทำให้สภาพดินไม่อุดมสมบูรณ์ สกปรกพื้นที่ขรุขระมีหลุมบ่อมากมายจึงถูกปล่อยทิ้งใช้ประโยชน์ไม่เต็มที่

                2. ปัญหาการใช้แร่ธาตุบางประเภทเป็นจำนวนมาก เช่น แร่เหล็กถูกนำมาใช้มากและแพร่หลายที่สุด ถ่านหิน น้ำมันปิโตรเลียม ดีบุก ฯลฯ

                3. ปัญหาการใช้แร่ไม่คุ้มค่า ได้แก่ พวกแร่ที่ใช้แล้วยังเหลืออยู่ ยังสามารถนำกลับไปใช้อีก เช่น เหล็ก ส่วนแร่ที่นำไปใช้แล้วหมดไป เช่น ถ่านหิน น้ำมัน ปิโตรเลียม ก๊าซธรรมชาติ เราจึงต้องใช้อย่างคุ้มค่า และประหยัด
ขอขอบคุณที่มาของเนื้อหาจาก
http://www.school.net.th